Η ομιλία του Σπύρου Λυκούδη στο 2ο συνέδριο της ΔΗΜΑΡ υπήρξε αποκαλυπτική, όσον αφορά στον τρόπο λειτουργίας του κόμματος. Όλοι βλέπαμε την ΔΗΜΑΡ ως την κληρονόμο των παρακαταθηκών του Ηλιού, του Παρτσαλίδη, του Δρακόπουλου, του Κύρκου, του Παπαγιαννάκη, τις οποίες με μεγάλη ευκολία και χωρίς τεκμηρίωση απεμπόλησε πολύ νωρίς ο κ. Κουβέλης. Η απογοήτευση που έσπειρε ο τρόπος, με τον οποίο ο κ. Κουβέλης αρνήθηκε τη συνεργασία για τη δημιουργία της μεγάλης Κεντροαριστεράς, δεν πρέπει να αναστείλει την προσπάθεια. Η πορεία είναι πλέον προδιαγεγραμμένη και δεν πρέπει καν να επιβραδυνθεί.

Όλες οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι ΠΑΣΟΚ και ΔΗΜΑΡ, υπό την προϋπόθεση της διακριτής συμμετοχής στις επόμενες εκλογές, παίρνουν αθροιστικά μονοψήφιο ποσοστό. Συγχρόνως, 28-30% δηλώνουν ότι θα ψήφιζαν ένα νέο κόμμα της Κεντροαριστεράς, δομημένο με νέα ήθη, νέες αξίες, νέους ανθρώπους, πλαισιωμένους από έμπειρους και άφθαρτους πολιτικούς, βασισμένο στην αξιοκρατία και στην επαναδιατύπωση του κοινωνικού κράτους. Κυρίως, όμως, καταδικάζοντας τον εναγκαλισμό του κράτους από τα κόμματα. Η διαφορά του 20%, οφείλεται στη διαπίστωση ότι το μεν ΠΑΣΟΚ βαρύνεται με τον τρόπο άσκησης της εξουσίας και την ταύτιση κόμματος και κράτους η δε ΔΗΜΑΡ βαρύνεται με την αποφυγή ανάληψης ευθυνών και την αναποφασιστικότητα που δείχνει σε κάθε κρίσιμο σταυροδρόμι. Και τα δύο κόμματα αδυνατούν πλέον να αποτελέσουν τους πυρήνες, γύρω από τους οποίους θα συγκροτηθεί η μεγάλη προοδευτική και εκσυγχρονιστική Σοσιαλδημοκρατική Παράταξη.

Η πρόσφατη δημόσια εκδήλωση της Πρωτοβουλίας των 58 ήταν ένα θετικό και ελπιδοφόρο βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση. Όμως, οι εξελίξεις των τελευταίων ημερών, πρωτίστως στη ΔΗΜΑΡ και δευτερευόντως στο ΠΑΣΟΚ, γεμίζουν απογοήτευση όλους εμάς που αναμέναμε υπεύθυνη στάση από την τέως «Αριστερά της Ευθύνης» και αυτογνωσία από όλα τα στελέχη του εναπομείναντος ΠΑΣΟΚ. Η επιδίωξη της αυτόνομης καθόδου στις ευρωεκλογές με σχήμα «ΔΗΜΑΡ και συνεργαζόμενοι» δείχνει την αμετροέπεια, που χαρακτηρίζει την ηγεσία της. Η δήλωση του Α. Λοβέρδου ότι οι 58 εκπροσωπούν μόνον τον εαυτό τους εγείρει ερωτήματα, τα οποία για λόγους αυτοσεβασμού και μόνον δεν θα τα διατυπώσω δημοσίως. Όσον αφορά δε στην απαίτηση ορισμένων στελεχών του ΠΑΣΟΚ για επανασύσταση του κόμματος και αυτόνομη κάθοδο στις εκλογές, αποδεικνύει έλλειψη ρεαλισμού.

Επομένως, η πρόταση για δημιουργία μιας ομπρέλας τύπου «Ελιάς», υπό την σκέπη της οποίας θα ενταχθούν τα δύο κόμματα και οι διάφορες κινήσεις, στερείται βάσης, κυρίως μετά την άρνηση της ΔΗΜΑΡ, αλλά και τους δισταγμούς ορισμένων στελεχών του ΠΑΣΟΚ. Είναι σαφές πλέον ότι η «Ελιά» δεν πρέπει να ταυτιστεί με το «ΠΑΣΟΚ και άλλες δυνάμεις», διότι θα χάσει την αξιοπιστία της και θα σπείρει απογοήτευση σε μία μεγάλη μερίδα του εκλογικού σώματος. Οι πολίτες απαιτούν την οργάνωση ενός νέου φορέα, ο οποίος θα διατυπώσει θέσεις για την ευρωπαϊκή ενοποίηση, το κοινωνικό κράτος και την καταπολέμηση της ανεργίας, θα υποβάλλει αναπτυξιακό πρόγραμμα, θα επιβάλλει την αξιοκρατία, θα διεκδικήσει την ψήφο των πολιτών και θα αναλάβει κυβερνητικές ευθύνες, συμβάλλοντας στην ανάκαμψη της χώρας. Ο Τ. Γιαννίτσης, στην πρόσφατη ομιλία του στη Θεσσαλονίκη, τόνισε ότι η Πρωτοβουλία των 58 πρέπει να υπερβεί τις αρχικές σκέψεις και ν’ ανταποκριθεί στις προσδοκίες ευρύτερων δυνάμεων.

Ο φόβος των πολιτών εντείνεται από ένα ενδεχόμενο ατύχημα, που θα προκαλέσει εθνικές εκλογές εντός του 2014. Βέβαια, ας θεωρούμε δεδομένη την προσφυγή στις κάλπες το αργότερο τον Μάρτιο 2014, όταν η παρούσα Βουλή θα κληθεί να εκλέξει Πρόεδρο Δημοκρατίας. Ουδείς από τους ανέστιους δημοκρατικούς πολίτες, που δεν τους εκφράζει τόσο η έλλειψη εξωστρεφούς προγράμματος ανάπτυξης όσο και ο υπέρμετρος λαϊκισμός και η θώπευση κάθε διαμαρτυρομένου, θα ήθελε να βρεθεί και πάλι προ του διλήμματος να ψηφίσει είτε ΝΔ είτε ΣΥΡΙΖΑ. Αν και όποτε διεξαχθούν εθνικές εκλογές, χωρίς την παρουσία ενός νέου κόμματος του Προοδευτικού και Σοσιαλδημοκρατικού χώρου, με μαθηματική ακρίβεια προβλέπεται η ενίσχυση της Χρυσής Αυγής. Ήδη οι δημοσκοπήσεις επιμένουν να δίνουν διψήφιο ποσοστό στο έκτρωμα αυτό, αφού τόσο ο θυμός όσο και η αγανάκτηση δεν ελέγχονται πλέον. Στην περίπτωση αυτή, νομοτελειακά και με δεδομένη τόσο την άρνηση του ΚΚΕ για σύμπραξη με οιοδήποτε άλλο κόμμα όσο και την εκλογική απαξίωση των ΠΑΣΟΚ και ΔΗΜΑΡ, είτε θα συρθούμε σε συνεχόμενες εκλογές με συνεπακόλουθη την ακυβερνησία και την ανεξέλεγκτη χρεοκοπία, είτε σε ευκαιριακή κυβερνητική σύμπραξη ΣΥΡΙΖΑ και ΝΔ, η οποία θα έχει ελάχιστη διάρκεια και τραγικές συνέπειες. Στην τελευταία περίπτωση η Χ.Α. θα αποτελεί την Αξιωματική Αντιπολίτευση και ο αρχηγός της τον τέταρτο τη τάξη θεσμικό παράγοντα της Ελληνικής Δημοκρατίας και πρωθυπουργό εν αναμονή. Εφ’ όσον τα υπάρχοντα κόμματα, οι διάφορες κινήσεις και επιφανείς πολιτικοί, που βρίσκονται σήμερα εκτός Βουλής και εκτός κομμάτων, δεν συμφωνήσουν στη δημιουργία του νέου φορέα, που θα πείσει με τον προγραμματικό λόγο του, θα διεκδικήσει την ψήφο των πολιτών και θα αναλάβει κυβερνητικές ευθύνες, η εμφανιζόμενη ανωτέρω πιθανότητα θα εμφανισθεί ως ανατριχιαστική βεβαία εξέλιξη. Τότε, την ευθύνη ακεραία θα φέρουν όλοι.

Οι πιθανότητες διεξαγωγής τριπλών εκλογών τον Μάιο 2014 δεν είναι αμελητέες. Οι πολιτικοί, που δεν μπορούν να συνεκτιμήσουν αυτό το ενδεχόμενο ή που το υποτιμούν, θα προσπεραστούν από την ίδια την κοινωνία, η οποία δεν θα τους συγχωρήσει την αδράνεια και την ατολμία. Τα χρονικά περιθώρια στενεύουν καθημερινά. Τον Φεβρουάριο 2014 οι ζυμώσεις θα πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί και το νέο ενωτικό, χωρίς αποκλεισμούς και ηγεμονισμούς σχήμα να παρουσιαστεί με αξιώσεις και με ρεαλιστικό προγραμματικό λόγο στην κοινωνία.

O Ιωακείμ Γρυσπολάκης, είναι καθηγητής του Πολυτεχνείου Κρήτης