Οι ευρωεκλογές του Μαϊου 2014 είναι ίσως οι κρισιμότερες των πρόσφατων δεκαετιών, για την Ευρώπη και για την Ελλάδα. Για πρώτη φορά, αυτό που διακυβεύεται στην Ευρώπη αύριο συνδέεται αναπόσπαστα με την κρίση και την προοπτική της Ελλάδας.
Είναι κομβικές οι αποφάσεις που πρέπει να ληφθούν για την πορεία ενοποίησης της Ευρωζώνης. Χωρίς τις αποφάσεις αυτές, η ΟΝΕ θα παραπαίει από τη μια κρίση στην επόμενη. Χωρίς αυτές, η διαίρεση κι ο κατακερματισμός θα ενταθούν. Χωρίς βαθύτερη οικονομική ενοποίηση της ΟΝΕ, η συμμετοχή της Ελλάδας και του Νότου στο ευρώ θα είναι αυξανόμενα επαχθής, οικονομικά, κοινωνικά και πολιτικά. Μια διάλυση ή έξοδος χώρας από το ευρώ θα ήταν προβληματική για την Ευρώπη και ακόμα καταστροφικότερη για όποια αδύναμη οικονομία την επιχειρούσε.
Για να παραμείνει η Ελλάδα βιώσιμη στο ευρώ πρέπει να αλλάξουμε το κράτος και την οικονομία μας. Για να παραμείνει το ευρώ ένα μακροπρόθεσμα βιώσιμο νόμισμα πρέπει να αλλάξουμε την Ευρώπη.
Η κρίση της Ευρώπης δεν είναι κρίση ευρωπαϊκού ιδεώδους. Είναι κρίση θεσμών, ηγεσίας, πολιτικών στόχων και διαχείρισης. Γι’ αυτό η έξοδος από την κρίση χρειάζεται ανάδειξη και ενίσχυση των προοδευτικών φιλοευρωπαϊκών δυνάμεων στην Ευρώπη και στην Ελλάδα.
Οι Ευρωπαϊκές εκλογές του Μαϊου 2014 είναι κομβικής σημασίας. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο που θα εκλεγεί θα έχει βαρύνοντα ρόλο στην ανάδειξη Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Θα είναι επίσης το Ευρωκοινοβούλιο εκείνο με τις μεγαλύτερες εξουσίες στην ιστορία του θεσμού, και θα λάβει τις κρίσιμες αποφάσεις για τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις της ΟΝΕ και της ΕΕ. Είναι όμως και το Ευρωκοινοβούλιο εκείνο που κινδυνεύει να κατακλυστεί από ευρωφοβικές, εθνικιστικές, εξτρεμιστικές και ρατσιστικές δυνάμεις, που σέρνουν την Ευρώπη στη βαρβαρότητα και απειλούν να ακυρώσουν τα αναγκαία βήματα προόδου.
Διάφορες πολιτικές δυνάμεις επαγγέλλονται μονομερείς λύσεις εξόδου από την κρίση, γνωρίζοντας ότι δεν είναι ούτε συμφέρουσες ούτε εφικτές. Η λαϊκιστική Αριστερά του ΣΥΡΙΖΑ περιφρονεί τις δεσμεύσεις της χώρας και τους στόχους της δημοσιονομικής πειθαρχίας και της ανταγωνιστικότητας, που αποτελούν προϋπόθεση της ευρωπαϊκής αλληλεγγύης. Μιλάει αόριστα για ευρωπαϊκή συνοχή, χωρίς να μπορεί να απαντήσει πειστικά στο πώς θα χρηματοδοτηθεί. Εναντιώνεται στις μεταρρυθμίσεις που έχουν σκοπό να ενισχύσουν τη δημοσιονομική βιωσιμότητα, ή να διατηρήσουν την ανταγωνιστικότητα των ευρωπαϊκών οικονομιών στο σκληρό παγκόσμιο σύστημα. Επειδή περιφρονούν τους περιορισμούς αλλά και τις δυνατότητες της οικονομίας, κι επειδή εκπροσωπούνται από δυνάμεις περιθωριοποιημένες στην υπόλοιπη Ευρώπη, οι πολιτικές που προτείνει η Ευρωπαϊκή Αριστερά δεν έχουν πιθανότητα ρεαλιστικής υλοποίησης στην ΕΕ.
Από την πλευρά τους, οι δυνάμεις της κεντροδεξιάς στην Ευρώπη, παρότι φιλοευρωπαϊκές, ισχυρίζονται ότι η αποκλειστική προσήλωση στη δημοσιονομική πειθαρχία και την εθνική ανταγωνιστικότητα θα λύσει το πρόβλημα. Διαιρούν την ευρωπαϊκή κοινωνία με σημαία τη λιτότητα κι ετοιμάζουν μίνι-μνημόνια για τα (υπερ)χρεωμένα κράτη-μέλη, υπονομεύοντας την ευρωπαϊκή αλληλεγγύη. «Κάθε χώρα είναι η μόνη υπεύθυνη για την οικονομία της», είναι το μήνυμα των συντηρητικών δυνάμεων στην Ευρώπη. Αποδέχονται ένα ελάχιστο και ανεπαρκές πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων της ΟΝΕ, προτάσσουν τη λιτότητα χωρίς ευρωπαϊκή στήριξη, τον οικονομικό ανταγωνισμό με υπολείμματα μόνο κοινωνικής αλληλεγγύης. «Ο καθένας μόνος του» είναι το δόγμα της κεντροδεξιάς στην Ευρώπη. Οι δυνάμεις αυτές ευθύνονται για την άτολμη και ακραία υφεσιακή διαχείριση της κρίσης, που παρήγαγε στρατιές ανέργων στο Νότο, και για την καθήλωση της Ευρωζώνης στη στασιμότητα καθώς όλες οι χώρες ταυτόχρονα, ακόμα κι εκείνες του Βορρά, ακολουθούν περιοριστική πολιτική. Επιπλέον, τα συντηρητικά κόμματα της Ευρώπης δεν είναι σε θέση να σηκώσουν τη σημαία της ισχυρότερης Ευρώπης, γιατί πιέζονται από εθνικιστικές και ευρωσκεπτικιστικές φωνές στο εσωτερικό των κοινωνιών τους.
Η Ευρωπαϊκή Σοσιαλιστική και Δημοκρατική παράταξη, το Ευρωπαϊκό Σοσιαλιστικό Κόμμα, είναι ο κατεξοχήν φορέας που έχει τη βούληση να οδηγήσει προς μια Ευρώπη ανάπτυξης, απασχόλησης, αλληλεγγύης και συνοχής. Οι δυνάμεις της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας, μαζί με άλλες φιλοευρωπαϊκές δυνάμεις, κυρίως τους Ευρωπαίους Πράσινους και σημαντικό τμήμα των Φιλελευθέρων, υποστηρίζουν το σχέδιο μετάβασης σε μια πραγματική οικονομική, δημοσιονομική και τραπεζική ενοποίηση στο πλαίσιο της ΟΝΕ. Υπερασπίζονται ρεαλιστικά την Κοινωνική Ευρώπη. Διεκδικούν τη στήριξη των οικονομιών της περιφέρειας, εκτεταμένη αναπτυξιακή συνδρομή προς την Ελλάδα, περισσότερους κοινοτικούς πόρους για τις επενδύσεις και τη ενίσχυση της απασχόλησης. Θέλουν να ρυθμίσουν τις ακρότητες του χρηματοπιστωτικών αγορών που οδήγησαν στην κρίση, όπως με τον φόρο των χρηματοπιστωτικών συναλλαγών. Αντιλαμβάνονται όμως επίσης ότι η Ευρώπη πρέπει να παραμείνει ανταγωνιστική στον κόσμο, για να μπορεί να προστατεύσει το κοινωνικό και οικολογικό της μοντέλο. Γνωρίζουν ότι η συμμετοχή στην ΟΝΕ δεν σημαίνει μόνο αλληλεγγύη, αλλά και οικονομική υπευθυνότητα και σεβασμό στους κοινούς κανόνες.
Παρά τις αδυναμίες τους και τις συχνά άτολμες επιλογές τους στην πορεία αυτής της κρίσης, οι Ευρωπαίοι Σοσιαλιστές και Δημοκράτες παραμένουν η ισχυρότερη δύναμη προόδου στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Το πολιτικό τους πρόγραμμα συναντιέται με τις επιδιώξεις και αξίες μιας πλειονότητας της ελληνικής κοινωνίας, δίνει φωνή στους προοδευτικούς ευρωπαϊστές πολίτες και συμπίπτει με τα συμφέροντα της χώρας.
Οι ευρωεκλογές του Μαϊου μπορούν να γίνουν η ώρα της μεγάλης προοδευτικής στροφής. Και τότε θα σημάνουν την επιστροφή στην Ευρώπη. Για την Ελλάδα και για την ίδια την Ευρώπη.
Για τους Έλληνες που θέλουν να νιώσουν πάλι Ευρωπαίοι πολίτες.
